
ظهور صنعت فولاد برای رشد بسیاری از کشورهای سراسر جهان ضروری است. بدون صنعت فولاد، بسیاری از صنایع مصرف کننده فولاد هرگز نمی توانستند رشد کنند و به آنچه امروز هستند تبدیل شوند. فولاد سهم عمدهای در تولیدات صنعتی ایران داشته و نقشی حیاتی در رشد اقتصادی کشورمان ایفا میکند. این آلیاژ بهطور منظم در صنایعی مانند مهندسی و ساخت وسایل نقلیه استفاده میشود. در واقع آنقدر رایج است که امروزه بیش از 20 میلیارد تن فولاد در جهان مورد استفاده قرار میگیرد. این عدد معادل بیش از 2 تن فولاد برای هر انسان روی زمین است.
فولاد علاوهبر اینکه پرمصرفترین ماده روی کره زمین است، بازیافتیترین ماده نیز محسوب میشود. این محصول در آلیاژها و اشکال مختلف آن خواص مختلفی را به شما ارائه میدهد؛ از فولادهای با دمای بالا و ضدزنگ گرفته تا محصولات کربنی تخت.
فولاد را میتوان آلیاژ کربن، آهن و سایر فلزات و غیرفلزات توصیف کرد. از آنجایی که این فلز هزینه تولید نسبتاً پایین و همچنین استحکام بالایی را ارائه میدهد، کاربردهای فولادی زیادی در صنایع مختلف دارد که در این مقاله به بزرگترین آنها میپردازیم. در اینجا، با بزرگترین صنایع مصرف کننده فولاد آشنا میشوید.
معرفی صنایع مصرف کننده فولاد
ردپای فولاد را در صنایع گوناگون میتوان حس کرد اما صنایعی که فولاد در آنها پرکاربرد است، شامل صنعت ساختمان، انرژی، ماشین آلات، خودرو و بستهبندی.
کاربرد فولاد در ساخت و ساز
آغاز قرن بیستم شاهد توسعه تکنیک های کارآمدتر برای تولید فولاد بود. این پیشرفت به ظهور ساختمانهای بلند و همچنین رشد راه آهن در سراسر جهان کمک کرد. در واقع، بسیاری از سازههای تاریخی معروف مانند ساختمان امپایر استیت، استحکام و طول عمر خود را مدیون فولاد بهعنوان ماده اولیه ساختمانی خود هستند. صنعت ساختمان بزرگترین صنعت مصرف کننده فولاد است که تقریباً مصرف 50 درصد فولاد جهان را به خود اختصاص داده است.
ویژگیهای کاربردی فولاد در صنعت ساختمان
- این آلیاژ بهدلیل دوام و انعطاف پذیری بالا، انتخاب ایدئالی برای معماران، مهندسان، طراحان و پیمانکاران است.
- سازههای اسکلت فولادی میتوانند در برابر رعد و برق و زلزله مقاومت کنند و طول عمر بالایی داشته باشند.
- در صنعت ساخت و ساز، یک ماده پایدار مانند فولاد اجازه میدهد تا سازهها بهسرعت با قیمت پایین ساخته شوند.
- از آنجایی که فولاد در آلیاژها و اشکال مختلف تولید میشود، میتوان آن را بهگونهای طراحی کرد که نیازهای هر پروژه را برآورده کند.
- فولاد حتی میتواند برای محافظت در برابر عناصر به روش های مختلف سطحی یا آلیاژ شود. این ویژگیهای فولاد به آن اجازه میدهد تا تقریباً در هر نوع محیطی در زیرساختهای یک ساختمان گنجانده شود.
- صرفهجویی در مصرف انرژی و سبک وزن بودن فولاد آن را به گزینه نهایی برای پروژههای ساختمانی عمومی و خصوصی تبدیل میکند.
صنعت ساختوساز همچنان بهدنبال فولاد است تا راهحلهایی را برای نیازهای زیرساختی کشورهای در حال توسعه با اجازه دادن به طرحهای ساحلی مقاوم و محافظ در برابر باد ارائه دهد. بر این اساس کشور ایالات متحده بزرگترین مصرف کننده است (در آنجا جای تعجب نیست) و چین در رتبه دوم قرار دارد.

کاربرد فولاد در خودروسازی و حمل و نقل
بعد از ساخت و ساز، صنعت خودروسازی یکی از صنایع مصرف کننده فولاد است که بیش از هر صنعت دیگری فولاد مصرف می کند. این موضوع تعجبآور نیست؛ زیرا آهن و فولاد تقریباً 50 درصد وزن خودرو را تشکیل میدهند. بیشتر این مقدار شامل بدنه اسکلتی خودروها است.
در آرایش خودروها ورقهای فولادی سطحی بیشترین استفاده را دارند. فولاد سطحی معمولاً شامل ورقهای فولادی گالوانیزه گرم، الکترو گالوانیزه و همچنین ورقهای فولادی گالوانیزه میشود. در ساخت وسایل نقلیه از ورقهای فولادی در فریم و همچنین در کاپوت، درها، سپرها و مخازن استفاده میشود. فولاد ویژهای که مقاوم در برابر سایش است برای قطعات داخل موتور، گیربکس و سیستم تعلیق استفاده میشود.
ویژگی های کاربردی فولاد در صنعت حمل و نقل و خودرو
- فولاد ماده انتخابی برای تولیدکنندگان خودرو است؛ زیرا استحکام و ایمنی مورد نظر را برای همه وسایل نقلیه فراهم میکند. از ماشین گرفته تا قطار، کشتی و هواپیما، همه چیز در صنعت حمل و نقل مدیون کیفیت باورنکردنی فولاد است.
- فولادهای فرفورژه که در صنایعی مانند مهندسی مورد استفاده قرار میگیرند بهگونهای طراحی میشوند که سطوح خاصی از استحکام و مقاومت در برابر خوردگی را برآورده کنند.
- از آنجایی که از محصولات ساختهشده از فولادهای مهندسی باید قادر به تحمل میزان تنش بالایی باشند، قطعا فولاد میتواند گزینه مناسبی برای این کار باشد.
- شکلپذیری و حتی الاستیسیته فولاد یکی از ویژگیهای اساسی این آلیاژ در صنایع مصرف کننده فولاد است.
- فولاد برای وسایل نقلیه ایدئال است؛ زیرا سبکوزن است و برای ساخت به انرژی کمتری نیاز دارد
- از طرفی با محیط زیست سازگارتر است؛ چون انتشار دی اکسید کربن را کاهش میدهد.
- فولاد همچنین ماده ایدئالی برای کاربردهای دریایی است؛ زیرا میتواند در برابر زنگزدگی بهتر از سایر فلزات رایج کشتیسازی مانند برنز، فولاد گالوانیزه یا برنج مقاومت کند.
- تانکرهای مواد شیمیایی اغلب بزرگترین کاربردهای فولاد را نشان میدهند؛ زیرا این تانکرها به موادی نیاز دارند که بهراحتی ساخته شود، قابلیت تمیز کردن کامل هنگام تعویض محموله را داشته باشد

کاربرد فولاد در صنعت خودروسازی
کاربرد فولاد در صنعت ماشین آلات
صنعت ماشینآلات در بین صنایع مصرف کننده فولاد سومین رتبه در جهان را داراست. صنعت ماشینآلات تجهیزات صنعتی و قطعات ساختهشده، با برش و جوشکاری صفحات فولادی تولید میشوند. فولادهای تخصصی همراه با ورقهای فولادی، لولهها و میلهها نیز اغلب مورد استفاده قرار میگیرند. صنعت ماشینآلات مسئول تولید ابزارهای کشاورزی، معدن، خدمات عمومی و غیره است، بنابراین این بخشها بهشدت به صنعت فولاد متکی هستند.
بیشتر ماشینآلات فلزی مورد استفاده در پروژههای ساختمانی و زیربنایی از فولاد و بهطور خاص فولاد ضدزنگ ساخته میشوند. اینها ممکن است از بولدوزر، جرثقیل و مته گرفته تا داربست و پناهگاههای قابل حمل متغیر باشند. فولاد نقش مهمی در زودتر و کارآمدتر کردن کشاورزی دارد. ماشینآلات کشاورزی مانند بیل، چنگال، گاوآهن مدرن و حتی سیستمهای آبیاری همگی از فولاد ساخته شدهاند.
کاربرد فولاد در صنعت بسته بندی
فولاد دارای ویژگیهای ذاتی بسیاری است که آن را به مهمترین ماده در صنعت بستهبندی که از مهمترین صنایع مصرف کننده فولاد است، تبدیل کرده است. فولادی که برای بستهبندی استفاده میشود معمولاً از نوارهای فولادی با نورد سرد و کم کربن با سطوحی ساخته میشود که تمام شدهاند. سپس فولاد، قلعاندود میشود تا خوردگی آن کاهش یابد. در نهایت، فولاد با یک پلیمر پوشش داده میشود، لاک زده و چاپ میشود.
ویژگیهای کاربردی فولاد در صنعت بسته بندی
- ضریب عبور گاز، آب و نور خورشید تقریباً صفر است، بنابراین حداکثر محافظت از کالا را فراهم میکند.
- وزن بستهبندی فولادی سبک است و در برابر ضربه های فیزیکی مقاومت بالایی دارد. از این رو، فولاد برای بارگیری، ذخیره سازی و حمل و نقل در بسته بندی هزینه پایینی را به همراه دارد.
- این آلیاژ به حفظ طعم اصلی و خواص مغذی کمک میکند و عمر مفید بسیاری از محصولات خوراکی را طولانی میکند.
- بهدلیل داشتن قابلیت بازیافت، می تواند هزینه های تولید را کاهش دهد و به محیط زیست کمک کند.
- ورقهای فولادی به دلیل الاستیته بودن باعث میشوند که درب قوطی و جعبهها به راحتی باز شوند.
- فولاد همچنین فاقد شکاف یا منافذی است که اغلب در سایر مواد بستهبندی وجود دارد که می توانند باکتریها یا ذرات غذا را در خود جای دهند؛ زیرا فولاد به طور طبیعی در برابر خراش مقاوم و دارای یک پوشش محافظ است. این میتواند به جلوگیری از بیماری های ناشی از غذا کمک کند و ماندگاری مواد غذایی شما را بهبود بخشد.
- همچنین باعث می شود سطح بستهبندی مواد غذایی استیل شما پس از استفاده بسیار راحت تر تمیز شود.

کاربرد فولاد در انرژی
مهم نیست در مورد کدام بخش انرژی صحبت کنید، فولاد نقش مهمی در آن دارد. آب، نفت، خورشیدی، برق، باد، گاز طبیعی، هستهای و تقریباً هر منبع انرژی دیگری از صنایع مصرف کننده فولاد در جهان به شمار میآیند. این آلیاژ یک جزء حیاتی برای تامین انرژی جهان است و خواهد بود. بنابراین، تا زمانی که انرژی مورد نیاز است، فولاد یک ضرورت برای تولید و توزیع انرژی خواهد بود.
همچنین از فولاد برای استخراج منابعی که برای تولید انرژی کاربرد دارند، استفاده میشود. این موارد شامل استفاده در ماشینآلات سنگین مانند لیفتراکها، سکوهای دریایی، تجهیزات خاکبرداری و استخراج معادن و جرثقیلها میشود.
انواع فولادهای مورد استفاده در تولید ماشینآلات مورد استفاده در تولید انرژی مانند خطوط لوله و سکوهای دریایی شامل فولادهای ضد زنگ، با استحکام بالا، کربن و میکرو آلیاژی است. این ویژگی ها در فولاد مورد استفاده در پروژه های انرژی مورد نیاز است زیرا قرار است در محیط های سخت مورد استفاده قرار گیرند.
کاربرد فولاد در صنعت لوازم خانگی
طی قرن های مختلف استفاده از سنگ، چوب، سفال و… برای وسایل خانه و آشپزخانه مرسوم بود تا اینکه کاربرد فلزات در صنایع مختلف از جمله لوازم خانگی رواج پیدا کرد. فولاد حدود 75 درصد وزن یک لوازم خانگی معمولی را تشکیل می دهد. در حقیقت، فولاد را می توان در وسایلی مانند یخچال، فر، سینک ظرفشویی، ماشین لباسشویی، مایکروویو، کارد و چنگال و بسیاری موارد دیگر یافت.به همین دلیل لوازم خانگی هم یکی از برترین صنایع مصرف کننده فولاد در جهان محسوب می شود.
مهم ترین خواص فولاد که آن را از سایر فلزات متمایز می کند، شامل موارد زیر می باشد:
- استحکام
- رنگ و جلا
- قابلیت چکش خواری
- قابلیت تورق و مفتول شدن
- قابلیت ذوب و استفاده مجدد
- استقامت در مقابل ضربه، فشار، دمای زیاد، برودت و رطوبت

کاربرد فولاد در ساخت لوازم خانگی
جمع بندی
در یک نگاه کلی میتوان گفت که فولاد، در زندگی تک تک ما ریشه دوانده است. پس نیاز است که درباره این آلیاژ مهم و صنایع مصرف کننده آن اطلاعات جامعی داشته باشیم. شما می توانید با عضویت در سایت اسپادفولاد اخبار روز دنیای فولاد را مطالعه کنید. از طرفی با دریافت مشاوره از کارشناسان ما می توانید برای مصرف کارخانه و کارگاه های خود بهترین و با کیفیت ترین محصولات فولادی را خریداری کنید.