آلودگی هوا در تهران این روزها افزایش یافته است و در حالی که برخی مسئولان این وضعیت را بحرانی عادی میدانند، گروهی دیگر «مازوت سوزی» را عامل اصلی این آلودگی میدانند. بررسیها نشان میدهند که در هفتههای اخیر، مقدار گاز SO₂ در تهران بهطور معنادار افزایش یافته است. این گاز عمدتاً بهدلیل سوختن مازوت یا گازوئیلهای غیراستاندارد به جو وارد میشود. با این حال، در بسیاری از گزارشها، مازوت سوزی در کنار «آمارهای کلیشهای از سهم خودروهای شخصی در تولید ذرات معلق» بهطور غیرمستقیم پنهان میشود.
افزایش آلودگی هوای تهران و نشانههای مازوت سوزی
طبق گزارشهای دنیای اقتصاد، بررسیهای «تابلوی نمایشگر آلودگی هوای تهران» نشان میدهد که میزان آلاینده SO₂ در روزهای اخیر نزدیک عدد ۳۰ و بالاتر از آن است. این در حالی است که برخی مسئولان، از جمله علیرضا فخاری استاندار تهران، اعلام کردهاند که «مازوت سوزی» در تهران وجود ندارد. وی در این باره گفت: «تاکنون هیچگونه اطلاعات موثقی درباره استفاده از مازوت در نیروگاههای تهران دریافت نکردهایم»، اما گزارشهای دیگر نشان میدهند که شواهد زیادی از مازوت سوزی وجود دارد که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
سکوت مسئولان در برابر مازوتسوزی و آلودگی هوا
با شروع فصل سرد، آلودگی هوا در تهران بهطور طبیعی افزایش مییابد. امسال هم مانند سالهای گذشته، مسئولان اعلام کردند که آلودگی هوا ناشی از خودروهای شخصی است و ارتباطی به استفاده از مازوت ندارد. بررسیهای دنیای اقتصاد نشان میدهند که این توضیحات، بهویژه در هفتههای اخیر، آدرس اشتباهی برای ریشهیابی آلودگی هوا ارائه میدهند. در حالیکه خودروهای شخصی سهم عمدهای در آلودگی دارند، اما این تمام حقیقت نیست. از سال ۱۳۹۹ تاکنون، شواهد نشان میدهند که در فصل پاییز و زمستان، بهدلیل کمبود گاز، نیروگاهها و صنایع سوخت مازوت و گازوئیل دریافت میکنند.
آلودگی هوای تهران: بررسی سهم آلایندهها
آمارها نشان میدهند که سهم اتوبوسها و کامیونها در تولید ذرات معلق در هوای تهران به ترتیب ۶ و ۱۶ درصد است. در حالی که سهم خودروهای شخصی ۱۴ درصد است. بهعلاوه، سهم صنایع از تولید ذرات معلق حتی بیشتر از خودروهای شخصی است و به ۱۸ درصد میرسد. سهم نیروگاهها نیز ۱۲ درصد است. از طرف دیگر، سهم خودروهای شخصی از تولید آلایندههای گازی، از جمله CO و SO₂، ۳۸ درصد است، در حالی که سهم نیروگاهها تنها ۵ درصد است.
اظهارات متناقض درباره استفاده از مازوت در تهران
برخی مسئولان استان تهران همچنان اعلام میکنند که «مازوت سوزی در تهران وجود ندارد». در این راستا، مصطفی رجبیمشهدی سخنگوی صنعت برق اعلام کرده که «هیچکدام از نیروگاههای تهران از سوخت مازوت استفاده نمیکنند». براساس گزارشها، از ۱۶ نیروگاه کشور، ۱۴ نیروگاه همچنان از مازوت استفاده میکنند. مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران، اعلام کرده است که باید این موضوع بهطور جدی پیگیری شود.
آلودگی مازوتی: از نیروگاهها تا تهران
دنیای اقتصاد بررسی کرده است که حتی اگر مازوت در داخل تهران سوزانده نشود، وزش باد و سکون هوا میتوانند آلودگی ناشی از سوختن مازوت در مناطق اطراف تهران را به پایتخت منتقل کنند. این آلودگی بهویژه در فصل پاییز و زمستان شدت مییابد و باعث افزایش ذرات معلق و گازهای آلاینده در هوای تهران میشود.
تصویر زیر بیماریهای مرتبط با تنفس مازوت را نشان میدهد:
