در نوزدهمین نشست کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات، تمامی صادرکنندگان زنجیره فولاد موظف شده‌اند تا از ابتدای فروردین سال آینده، ارز حاصل از صادرات فولاد را به‌صورت ۱۰۰ درصد در سامانه نیما عرضه کنند. این الزام شامل تمام بخش‌های زنجیره فولاد، از ابتدا تا انتها، می‌شود.
شرایط جدید رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان زنجیره فولاد
این تصمیم با هدف اجرای بند یک ماده 8 آیین‌نامه ذیل تبصره 6 بند ح ماده 2 مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و بر اساس مصوبه شماره 623170 مورخ 15 آذر سال گذشته هیئت‌وزیران ابلاغ شد. این مصوبه صادرکنندگان گروه فولادی و فلزات اساسی سنگین را موظف می‌کند تا 100 درصد ارز حاصل از صادرات خود را از طریق فروش حواله در سامانه نیما بازگردانند. همچنین، کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات در پانزدهمین جلسه خود این الزام را تصویب کرد تا ارز بخشی از زنجیره تولید فولاد در سامانه نیما عرضه شود. این الزامات بر اساس تصمیمات نوزدهمین جلسه کارگروه بازگشت ارز در تاریخ 23 بهمن امسال اعلام شدند.
تصمیمات کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات
اهم تصمیمات نوزدهمین نشست کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات، به شرح زیر است:
با توجه به پایان مهلت مقرر در مصوبه شماره ۱۷۰۶۲۳ ت / ۶۰۰۷۰ ه مورخ ۱۵ آذر ۱۴۰۱ (آیین‌نامه اجرایی تبصره ۶ بند ح ماده ۲ مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز)، مقرر شد کوتاژهای صادراتی مربوط به سال ۱۴۰۱ با رعایت مهلت قانونی ۱۵ ماهه، صرفاً با ارائه ارز حاصل از صادرات امکان ایفای تعهدات خواهند داشت. این فرایند شامل موارد زیر است:
- فروش حواله ارزی در سامانه نیما:
ارز حاصل از صادرات باید به‌صورت حواله ارزی در سامانه نیما، با پرداخت ریالی دوم و تحویل ارز به بانک یا صرافی منتخب بانک مرکزی، ارائه شود. - فروش اسکناس در سامانه سنا:
ارائه اسکناس در سامانه سنا، منوط به ارائه اظهارنامه ورود اسکناس به کشور خواهد بود.
صادرکنندگان می‌توانند با رعایت این شرایط، تعهدات صادراتی خود را ایفا و فرایند مصرف پروانه‌های صادراتی را در سامانه مربوطه تکمیل کنند. بدیهی است رفع تعهد صادراتی به روش‌های فوق مشمول معافیت‌های مالیاتی نخواهند شد.
موارد استثنائی در ایفای تعهدات ارزی صادراتی سال ۱۴۰۱
با عنایت به اتمام مهلت قانونی (۳۰ دی‌ماه) ایفای تعهدات ارزی سال ۱۴۰۱ مقرر شد موضوع پرونده‌های موارد خاص دارای تعهدات ایفانشده حاصل از صادرات سال ۱۴۰۱ جهت بررسی و تعیین تکلیف در کمیته کارشناسی بازگشت ارز حاصل از صادرات در چارچوب زیر ارائه و تصمیم‌گیری نهایی شود:
- صادرکنندگانی که تاریخ ثبت سفارش آن‌ها قبل از تاریخ ۳۰ دی‌ماه ۱۴۰۲ و تاریخ قبض انبار آن‌ها تا پایان سال ۱۴۰۲ است.
- صادرکنندگان محصولات پتروشیمی که در فهرست اعلام‌شده از سوی دفتر تخصصی صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت (مطابق با مکاتبه شماره ۱۷۹۹۹۸۹ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۰) قرار گرفته‌اند، طبق مکاتبه شماره ۱۸۲۷۴۵۷ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۰۶ به بانک مرکزی به‌عنوان شرکت‌های مستثنا از ضوابط بند (۱) ماده (۸) آیین‌نامه اجرایی تبصره (۶) بند ح ماده ۲ مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز معرفی شده‌اند. به‌دلیل عدم تعیین تکلیف این فهرست توسط بانک مرکزی، تاکنون موفق به رفع تعهدات ارزی حاصل از صادرات خود تا پایان مهلت مقرر نشده‌اند. تأخیر در تعیین‌تکلیف چالش‌هایی را در ایفای تعهدات ارزی این شرکت‌ها به وجود آورده است. این مسئله نیازمند اقدام فوری از سوی بانک مرکزی برای رفع موانع موجود و تسهیل فرایند بازگشت ارز صادراتی است.
- صادرکنندگانی که از محل ورود موقت که تقاضای مهلت جهت واردات کالای خود و تأمین ارز آن از محل مانده کوتاژهای صادراتی خود را دارند (پروانه‌های صادراتی از سال ۱۳۹۷ لغایت پایان ۱۴۰۱)
- صادرکنندگانی که به تشخیص دبیرخانه کمیته کارشناسی به‌دلیل بروز مشکلاتی قادر به ایفای تعهدات ارزی حاصل از صادرات در مهلت‌های ارائه‌شده نبوده‌اند. همچنین آن‌هایی که نتوانسته‌اند در اختیار داشتن ارز حاصل از صادرات به منظور ایفای تعهدات ارزی را اثبات کنند.
بررسی وضعیت صادرکنندگانی که اطلاعات آن‌ها به بانک مرکزی ارسال نشده است
براساس تصمیمات اتخاذ‌شده، کمیته چهار نفره موظف شد وضعیت صادرکنندگانی را بررسی کند که پروانه‌های صادراتی آن‌ها از محل ماده ۵۱ قانون امور گمرکی (ورود موقت) مربوط به سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ بوده و اطلاعاتشان قبلاً به بانک مرکزی ارسال نشده بود. با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، مقرر شد:
- بانک مرکزی اطلاعات صادرکنندگانی را که تا تاریخ ۲ دی ۱۴۰۲ به سازمان توسعه تجارت ایران تحویل داده و ثبت کرده‌اند، در سامانه‌های مرتبط رفع تعهد ارزی می‌کند. این کار پس از تأیید گمرکات مربوطه و ارسال این اطلاعات توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شود. در این فرایند، مشوق‌های مالیاتی و سایر تسهیلات لحاظ نخواهد شد.
- برای صادرکنندگانی که بعد از تاریخ یادشده و تا اول بهمن‌ماه ۱۴۰۲ درخواست خود را ارائه کرده‌اند. اما به دلیل قطعی سامانه‌های سازمان توسعه تجارت ایران امکان ثبت اطلاعات وجود نداشته، همان فرآیند فوق اجرا خواهد شد و اقدامات لازم صورت خواهد گرفت.
تسهیلات ویژه برای صادرکنندگان زنجیره فولاد تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۳
چنانچه ثبت سفارش از محل صادرات خود مربوط به صادرات سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ باشد و تا تاریخ ابلاغ این مصوبه انجام شده باشد، شرایط خاصی برای آن در نظر گرفته می‌شود. این ثبت سفارش باید دارای نوع تأمین ارز از محل صادرات و قبض انبار معتبر ثبت‌شده در سامانه جامع انبارها باشد. برای بهره‌مندی از این شرایط، عرضه و فروش حواله ارزی حاصل از صادرات در سامانه نیما الزامی است. فروش اسکناس در سامانه سنا نیز باید حداقل به میزان ۳۰ درصد از تفاضل مجموع ارز بازگشتی از تعهدات سررسیدشده تا ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ باشد. این فرایند بدون توجه به میزان پوشش تعهدات ایفانشده و درصد عملکرد بازگشت ارز حاصل از صادرات اجرا خواهد شد. در نهایت، ترخیص کالای موضوع ثبت سفارش منوط به تصویب کارگروه است و مهلت استفاده از مزایای این مصوبه تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۳ خواهد بود.
فرایند پیگیری تعهدات ارزی صادرکنندگان محصولات قیر و هیدروکربوری
سازمان توسعه تجارت ایران موظف شده است فهرست صادرکنندگان محصولات قیر و هیدروکربوری را به بانک مرکزی اعلام کند. این فهرست شامل آن‌هایی است که تا تاریخ ۱۵ آبان ۱۴۰۲ اظهار کالای خود به گمرک را ثبت کرده‌اند. این اقدام برای صادرکنندگانی است که هنگام استفاده از روش‌های غیر از سامانه نیما، با پیغام «صرفاً در سامانه نیما» مواجه شده‌اند. هدف از این فرایند، بررسی و پیگیری رفع تعهدات ارزی این دسته از صادرکنندگان توسط بانک مرکزی است. این تصمیم براساس بند ۸ مصوبات پانزدهمین جلسه کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات اتخاذ شده است. آن را می‌توان در چارچوب بند ۱۳ ماده یک آیین‌نامه اجرایی مشاهده کرد.
بندهای ۱ و ۲ صورت‌جلسه پانزدهمین نشست کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۲۴ عبارت است از:
- تصمیم‌گیری پیرامون عرضه ارز حاصل از صادرات بخشی از زنجیره تولید در سامانه نیما.
- عرضه ارز در سامانه نیما برای صادرات کلیه کدتعرفه‌های زنجیره فولاد (از ابتدا تا انتها).
این اقدام از تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۰۱ باید انجام شود.
منبع: اتاق ایران آنلاین
